Football and my life

BÓNG ĐÁ và CUỘC ĐỜI TÔI


Football and my life

Thiên hạ đã viết và nói quá nhiều về bóng đá rồi cho nên tôi chỉ biết vắn gọn rằng: bóng đá đã làm thay đổi cuộc đời tôi một cách xâu sắc.

A lot has been told and written so I want to quote briefly that football has changed my life so deeply.



Từ một chàng sinh viên bất đắc chí vì lý lịch xấu, gia đình tan nác, tôi chọn chơi bóng đá làm phương tiện để chứng tỏ chính mình.

As a hopeless student with a bad background, a broken family, I chose to play football to prove myself.

Từ một tiền đạo, tôi đưa đội bóng lớp tôi- 74 KNNc vào trận chung kết. Hạ đối thủ-lớp 74 KCNa, lớp tôi vô địch trường và tôi nghiễm nhiên thành một tiền vệ có đủ tài năng và uy tín.

As a striker, I led my class- 74 KNNc to the final match.

We defeated our opponent- 74KCNa to become champions of the university and I obviously became a talented trustful midfielder.

Nhận ra chàng thủ môn lớp 74 CTM không đủ tiêu chuẩn, tôi tình nguyện làm người mang găng tay trấn giử khung thành của đội bóng trường ĐH Sư Phạm Kỹ Thuật từ ngày đầu tiên- tháng 12- 1975 cho đến lúc tôi về Kiên Giang tháng 3- 1980.

Considerring a goal keeper in class 74 CTM not qualified enough, I volunteered to wear gloves to keep the goal from the first game, Dec 1975 until the day I came to Kien Giang Mar 1980.

Để được yên vị, tôi chỉ còn có cách tập chăm chỉ. Hồi còn ở Bảo Lộc, để thức sớm, hằng tối tôi cố đi ngủ lúc 9 giờ. Còn lúc ấy, để ngủ được hằng đêm, tôi chỉ còn có cách tập hằng buổi trưa.

To keep my position, I just had to practice hard. In Bao Loc, to get up early, I had to go to bed at 9. There, in order to get a good sleep, I practiced every afternoon.

Vì tôi đã từng“làm con mọt sách” và tập đàn ghi ta 365 ngày một năm ở Bảo Lộc, tôi cũng đã tập đá bóng cũng theo mức độ ấy. Nắng mưa đã không có thể cản tôi đánh đàn, tôi cũng đá bóng bất chấp khi trời mưa to hay nắng gắt.

Because I used tobe a book-worm and play the guitar 365 days a year in Bao Loc, here I could do the same thing. Rain or sunshine could not stop me playing the guitar, neither did it rain cats and dogs or was it so hot.



Khi người tiền nhiệm-Nguyễn Hưng- lớp Kiễm sự NLS Bảo Lộc, cùng lớp với Dũng Đê- ra trường- tháng 7- năm 1976, tôi được bầu chọn làm đội trưởng.

When the former chief team- Nguyen Hung- Agricultural College- graduated Jul 1976, I was voted be the next.

Ngay khi vừa xuất hiện trận đầu tiên trong giải đấu: “Mùa Xuân”- do Sở Giáo Dục T.p Hồ Chí Minh tổ chức- tôi đã được chọn làm 1 trong 3 thủ môn của đội tuyển.

As I first showed up in the tournament “The Spring” run by the Department of Education of HCMC, I was among the 3 goal keepers selected.

Suốt 4 năm học, tôi không vắng mặt trận đá bóng nào, chơi kém trong bất cứ một trận nào.

During the 4 years of college, I neither missed any games nor played badly any games.

Đầu năm 1977, thầy Phan Văn Lân- khoá 2, ĐH Thể Dục Thể Thao Từ Sơn về công tác tại trường tôi. Thầy Lân lập ra một quy chế cho trường rằng: mỗi trưởng ban thể thao có trách nhiệm và quyền tự chủ để phát triển bộ môn của mình.

In January of 1977, Phan Van Lan- a graduate from the second course of Tu Son Gym and Sports University- was in charged at my University. He set up the university policy which included maintaining that each of sport’s department head was solely responsible and independent.

Tôi là người thầy Lân chọn đầu tiên. Khi phong trào thể thao toàn trường càng lớn mạnh, tôi càng có nhiều trách nhiệm và uy tín.

I was the first one he chose to be head of football. The more whole school sports was progressive, the better I was trusful and responsible.

Tôi hiểu hơn ai hết bóng đá là cái sức mạnh đặc biệt của tôi, và tôi hiểu rất rỏ tôi phải làm gì.

I knew my special strenght best of all and I recoginezd very clearly what I would do.

Điều ấy giúp ích tôi rất nhiều như một anh nông dân biết rất rỏ công việc đồng áng từng ngày một, như người chiến sĩ hiểu từng trận đánh một.

That helped me a lot as a farmer knew his daily work or a soldier understood his each fight.

Dù không phải là đoàn viên trong chi đoàn lớp, tôi được phân công làm trưởng ban bóng đá của đoàn trường và dĩ nhiên của cả chi đoàn Nông Nghiệp.

Even though I was not a Communist youth- member, I was in charge as the head of football of the school and, of course, Agriculture ward.

Dù không được dự một khoá đào tạo nào, tôi đã cầm còi điều khiển tất cả các trận đấu trong trường như một trọng tài tốt.

Although I had not been trained, I took a whisle and worked as a good referee for all school games.

Môn bóng rổ theo chân sự thành công của bóng đá. Tôi- với vốn liếng đã chơi trên Bảo Lộc- lại có một dịp tốt nữa để có mặt trong đội bóng rổ nam.

Basketball followed foolball’s success. With my playing experience in Bao Loc, I had a chance to play in male basket ball college team.

Vì các sinh viên nữ trong ký túc xá muốn chơi bóng rổ, tôi được cử làm huấn luyện viên cho họ- một thần tượng trong mắt của một số cô.

Due to a lot of girl students in the dorm wanted to try basket ball, I became their coach- an idol in some of their eyes.

Vì các đội bóng chung quanh trường đều thiếu họăc không có sân tập, đội chúng tôi trở thành cục nam châm lớn.

As other teams around the school didn’t have or lacked a football yard to practice, We turned to be a big magnet.

Có rất nhiều lời mời chúng tôi thi đấu. Đội bóng Công Ty Bột Giặt Viso rất thường mời tôi và hai đồng đội khác chơi chính thức cho họ.

We got a lot of invitations. Viso Detergent Company often asked my 2 teammates and me to officially play for them.

Sau đó trường Kỹ Thuật Việt Đức và đội tuyển huyện Thủ Đức cũng cần có đôi tay nhựa của tôi.

Then Viet Duc technical High School and Thu Duc district team also needed my sticky hands.

Khi đi thực tập tại Sóc Trăng, người đội trưởng đội tuyển tỉnh khi ấy đến gặp tôi để mời tôi chơi cho họ một trận.

In my internship in Soc Trang, the chief of the provincial team persuaded me to play in one of their games.

Hồi ở trung học NLS Bảo Lộc, nhờ tài nghệ của Tâm Dê và Bảy Bình, dẩu cho là cây ghi bàn thứ hai trong lớp, tôi khá nhút nhát. Sau ngày giải phóng, tôi tự ti mặc cảm. Nhưng sau khi làm được những gì mà phong trào thể thao của trường của tôi cần, tôi tự tin.

Back in Bao Loc, Tam De and Bay Binh’s talent helped make me the second goal striker, I was rather coward though. After the national revolution, I was a guy with self-pity. But with what I did for the school sports campaign, I was self- assured.



“Hồng hay chuyên” là cụm từ của ai đó thường nói qua cửa miệng. Tôi thường tự hỏi mình: “Tốt đủ chưa”.

It was often said, “Being expert or being political”. I often asked myself, “Being good enough?”.

Thay mặt toàn đội, tôi được giao trách nhiệm nhận giử xe khi có các trận đấu lớn của huyện. Tôi nhận phần rắc vôi sân bóng, mắc lưới 2 bên cầu môn và nhận trọn khoản tiền thù lao cho đội.

On behalf of the whole team, I was in charge of keep the bikes and motobikes for some big games. I got a job of making lines and hanging the goal’s nets to raise the team’s fund.

Hằng các trận đấu lớn, tôi được nhận 2 vé xem tại sân Thống Nhất.

For each of the city’s big games, I was given 2 tickets to Thong Nhat stadium.

Khi lớp tôi đi thực tập gần 2 tháng ở 4 địa điểm khác nhau, thì ngoài cây đàn ghi ta ra, tôi còn phải mang vác theo một bao giày bóng cho đội. Nói một cách nào đó, khi nhận lời thi đấu với một địa phương- nơi chúng tôi đang thực tập, tôi đã quảng bá được cái thương hiệu của trường tôi.

When my class went practicing at four different locations, beside my guitar, I carried a big bag of football shoes for my class team. In another word, when getting invitations to play where we practiced, we advertised our university’s brand name.

Chính vì những gì tôi làm được mà ĐH Cần Thơ đã chính thức mời tôi về công tác tháng 9- 1979.

Due to what I did, Can Tho university officially asked me to work for it Sep 1979.

Khác với nhiều dự đoán, tôi được phân công làm: “Cán bộ thể thao của trường”. Tôi được cái vinh dự đó ngoài mức mong đợi. Xe đưa rước, phòng, bếp ăn riêng, chế độ cao: 19 kí lương thực, thịt, sữa, trang phục thể thao… là những thứ nhiều sinh viên khi đó thèm muốn.

Contrary to many predictions, I was offered a job as a sports official at my own university. I was unexpectedly honored. The school bus, a dorm room, teacher’s dinning room, high standard, such as 19 kg of rice, meat, milk, sportswear were what all graduates wished.

Người má nuôi và cũng sẽ là má vợ của tôi không còn điều gì để mong đợi ở tôi hơn nữa cả. Tôi trở về đoàn tụ với gia đình bà sau hơn một năm tôi giận một người chị trong nhà.

My God mother- also my mother-in-law tobe- had nothing more to expect from me. After one year of separation, I came back to her family and reconciled myself to a sister’s envy as well as others’.

Xong chuyện riêng tư, tôi quyết định về thăm mẹ ruột ở Sóc Xoài, Hòn Đất. Trong hành trang tôi mang theo, có một tình yêu thương mẹ nồng nàn và một tình yêu bóng đá rất mạnh mẻ nữa.

After solving my private matters, I decided to see my blood Mon at Soc Xoai, Hon Dat, Kien Giang. In my luggage, there was a warm love for my Mom and a buring love for football as well.

Mặc bộ đồ, đi giày bóng đá của một trường ĐH, khi tôi tập tại sân bóng xã Sóc Xoài, mọi người chiêm ngưỡng tôi, xem tôi như một ngôi sao- giống hệt như chúng tôi đã ngưỡng mộ Phương Thanh- nghệ sĩ- người vào sân trường Nông Lâm Súc tập và đá cho trường một trận năm 1973 .

Wearing school shoes and T-shirt while I practiced at Soc Xoai’s yard, everyone enjoyed watching me as I did when Phuong Thanh, an artist- footballer, practiced and played one game for my Bao Loc Agriculture high school in 1973.

Ông Tư Dả- ông bầu đội bóng xã, đã ký hợp đồng cho tôi thi đấu cho đội Công Ty Vật Tư tỉnh mấy trận liền. Vì thiếu cấu thủ, đội bóng giàu mạnh nỗi tiếng này- vô địch mấy năm liền- đã nhận tôi về Kiên Giang công tác và “đá bóng”.

Mr. Tu Da- the team manager at my commune- signed a contract to have me play for The provincial Technical Material Company several games. Due to lacking players, the rich and famous team- a consecutive champions- got me here to work and play football for it.

Ít ai biết rằng má nuôi của tôi chính xác là người khuyên tôi về đây để tôi có dịp gần và phụng dưỡng bà mẹ ruột.

Just a few knew that just my God Mom adviced me to be here so I would be able to have a chance to support my Blood Mom.



Cuối tháng 3 năm 1980 tôi về đây trong lúc em trai tôi còn trong trại giam, chị tôi ở kinh tế mới.

At the end of March 1980, I got here to work while my brother was still in prison, my sister was in a new-economic zone.

Tập dợt hàng trưa, thi đấu gần như hàng nữa tháng một trận, tôi chơi khá hẳn lên. Trong giải A 2 toàn quốc năm đó- 1982, tôi được chọn làm thủ môn.

Practicing every afternoon, playing every fortnight, I played obviously better. In the national tournament that year 1982, I was a selected goalie.

Đội bóng Kiên Giang được một tiền vệ của đội Cảng Sài Gòn huấn luyện. Tôi là thủ môn dự bị nhưng cũng chơi 2 trận khá hay.

The team was assited by one of the Sai Gon Port’s midfielers. As a second goal keeper, I played 2 games rather well.

Hằng tuần sau khi đá bóng, tôi về thăm mẹ ruột, người hảnh diện vì:

“Ít có ai được như bà.” theo như nhiều lời đàm tiếu, bàn bạc về tôi.

After weekly game, I saw my Mom who was proud of me because the neigbors had rumors or talked about me,

“It’s rare to be the same as you.”



Sau khi có vị hôn thê tôi xuống thăm, sau khi chị em tôi đi vượt biên tháng 4 năm 1982, công ty của tôi đề quyết rằng tôi đã hụt chuyến đi ấy và họ tuyên bố không còn tin dùng tôi nữa.

After my fiance’s visit and my brother and my sister’s going abroad, Apr 1982, the company was sure that I had missed the trip so they would no longer trust me.

Sự thất vọng, mất niềm tin đã khiến tôi rượu chè. Không bao lâu sau khi vào “làng nhậu”, tôi có một cấp bậc khá cao.

Being disappointed, losing hope made me drink. No longer after joining drinking club, I was highly ranked.

Xin cơ quan cho ra ở ngoài để làm gia sư, tôi còn hùn vốn để gia công làm phấn bảng. Tôi cũng tập vẽ bảng hiệu một mình như để chuẩn bị cho một bước ngoặc mới.

Asking for a permission to stay out, I tutored and shared a small making chalk business. I practiced to make advertising boards myself to prepare for another change.

Việc có người yêu và lập gia đình giúp tôi tin vào một tương lai khá hơn. Tôi về ở rể và tiếp tục đi làm cho đến khi họ cho tôi thôi việc.

Having a lover and getting married to her helped me look forward. I stayed with the family-in-law and went to work until I was fired.

Xin một vài nơi không được, tôi quyết định theo ông già vợ làm nghề nấu rượu. Trái bóng đá đã ngừng lăn trong đời tôi rồi sao? Chuyện đời yên ổn như thế à? Tôi yên lòng làm ngưòi thợ nấu rượu lậu được sao?

Failing to apply for jobs several times, I decided to be part of my father-in- law’s making wine home business. Did the ball stop rolling in my heart? Was life just as smooth as it seemed? Did I feel pleased to be a wine producer?

Tôi không tin vào số phần nhưng tôi tin vào những gì Đạt- một tiền đạo có tiếng- khi đó đang là huấn luyện viên cho đội Sở Lâm Nghiệp- nói với tôi:

“Anh ráng chụp giúp cho một trận nhé anh Thành.”

I did not believe in fate but I did count on what Dat- a former famous striker- working as a coach for Forestry Department- asked me,

“Try to play a game for us, brother Thanh.”



Đó là trận bán kết giải bóng đá tỉnh K.G năm 1985. Tôi chụp khá ổn định và chúng tôi thắng trận. Tôi lại được mời chụp trận kế tiếp- cái trận chung kết quyết định ấy.

That was a semi-final game in the provincial championship 1985. I played rather well and we won that game. I was asked to go on for the final one- the deciding one.



Đỡ được một trái penalty trong trận đá đó, tôi gần thành người hùng rồi. Trong 5 trái đá luân lưu 11 mét oan nghiệt ấy, đối thủ của chúng tôi- Xi Măng Hà Tiên 2- chắc chắn không bao giờ quên được tôi- thủ môn Thành vì tôi đỡ được cái quả đá cuối cùng để đưa đội Sở Lâm Nghiệp lên ngôi vô địch.

Making a good save in the game, I was almost a hero. In the 5-penalty shoot out, our opponent- Ha Tien cement- 2 would never forget my save at their final shot which helped make the Forestry Department the champions.



Tôi được phó giám đốc sở mời đi làm. Đời như vậy đấy. Tôi trở thành một giám sát công trình cho Công Ty Lâm Sản nhưng kiêm là thủ môn và đặc biệt là tay ghita accord cho đội Sở Lâm Nghiệp từ tháng 5 năm 1985 cho đến khi tôi xin nghỉ việc.

The vice- department director asked me to work. What a life! I became a construction controler for the Forestry Company as well as the department’s both goal keeper and an accord guitarist until the day I stopped working for them.



Nếu việc đi học trên NLS Bảo Lộc, việc chơi bóng đá và việc tôi về Rạch Giá đã thay đổi cuộc đời tôi như thế nào, thì giờ đây, đến phiên “Việc học và dạy Anh Văn.” cũng như thế ấy.

As my going to school in Bao Loc, playing football and my coming to Rach Gia changed my life very much, now did my studying and teaching English.



Cuộc đời quả là thật ngoạn mục như một trận bóng đá!

How spectacular a football game can be! How about life?